اثرات سطوح مختلف پودر و اسانس گیاه مرزه (satureja hortensis l.) بر عملکرد، تخمیر شکمبه ای و متابولیت های خونی بزغاله های بومی آذربایجان غربی

به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف پودر و اسانس مرزه (satureja hortensis l.) بر عملکرد، تخمیر شکمبه­ای و متابولیت­های خونی بزغاله­های بومی آذربایجان غربی، آزمایشی در قالب یک طرح بلوک کامل تصادفی با 5 تیمار و 4 تکرار و با استفاده از 20 رأس بزغاله ماده با میانگین وزن اولیه 94/1± 5/16 کیلوگرم به مدت 13 هفته انجام شد. جیره­های آزمایشی شامل 1) جیره پایه،  2) جیره پایه همراه با 10 گرم پودر مرزه در روز، 3) جیره پایه همراه با 20 گرم پودر مرزه در روز، 4) جیره پایه همراه با 100 میلی گرم اسانس مرزه در روز و 5) جیره پایه همراه با 200 میلی گرم اسانس مرزه در روز بود. مصرف خوراک، افزایش وزن روزانه و بازده مصرف خوراک تحت تأثیر افزودن سطوح مختلف پودر و اسانس مرزه قرار نگرفت (05/0˃p). ph مایع شکمبه در گروه­های آزمایشی تغذیه شده با 20 گرم پودر مرزه و 200 میلی گرم اسانس مرزه نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی پایین­تر بود (05/0>p). غلظت کل اسید­های چرب فرار شکمبه، نسبت­های مولی استات، بوتیرات و اسید­های چرب فرار شاخه­دار تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار نگرفتند (05/0˃p)، درحالیکه مکمل کردن سطوح 20 گرم پودر مرزه و 200 میلی گرم اسانس مرزه به جیره باعث افزایش نسبت مولی پروپیونات نسبت به سایر تیمارها گردید (001/0˂p). با افزودن سطح بالای پودر مرزه به جیره، غلظت نیتروژن آمونیاکی به طور معنی داری کاهش یافت (05/0˂p). همچنین افزودن سطح 20 گرم پودر مرزه باعث کاهش غلظت نیتروژن اوره­ای خون در مقایسه با گروه شاهد گردید (05/0˂p). با این وجود غلظت­های پلاسمایی گلوگز، پروتئین تام، آلبومین، تری گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئین با چگالی بالا، بتاهیدروکسی بوتیریک اسید و اسیدهای چرب استری نشده بین گروه­های دریافت کننده سطوح مختلف پودر و اسانس مرزه تفاوت معنی­داری نداشت (05/0˃p). نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از اسانس و پودر مرزه در جیره بزغاله­های در حال رشد می­تواند باعث بهبود قابلیت تخمیر شکمبه­ ای گردد.